Drukuj

1. CEL

Celem wprowadzenia Procedury jest dostosowanie zasad obowiązujących w Szpitalu do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (EU) 2019/1937 z dnia 23 października 2019r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa oraz Ustawy z dnia 14.06.2024 o ochronie sygnalistów zwanej dalej Ustawą.

Procedura określa :

Procedura umożliwia poufne, anonimowe i dobrowolne informowanie o nieprawidłowościach, które są wyraźnie dostrzegalne lub co do zaistnienia, których zachodzi uzasadnione podejrzenie, a które doprowadziły lub mogą doprowadzić do naruszenia prawa powszechnie obowiązującego lub wewnętrznych aktów organizacyjnych Szpitala, a także do narażenia Szpitala na powstanie szkody lub naruszenie jego dóbr osobistych.

Procedurę stosuje się zgodnie z postanowieniami wewnętrznych aktów organizacyjnych Szpitala w zakresie ochrony informacji, w tym m.in. w sprawie ochrony danych osobowych, a także tajemnicy, o której mowa w ustawie z dnia 6 listopada 2008r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Prawa Pacjenta (z późn. zm.).

2. ZAKRES

Procedura obowiązuje we wszystkich obszarach działalności SP ZOZ Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 w Rybniku.

3. TERMINOLOGIA

Sygnalista zwany dalej ,,zgłaszającym” to osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą , w tym:

a) osoba świadcząca pracę bez względu na formę zatrudnienia i rodzaj umowy, także w przypadku, gdy stosunek pracy już ustał;

b) osoba ubiegająca się o zatrudnienie, która uzyskała Informację o naruszeniu prawa w procesie rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy;

c) prokurent, akcjonariusz lub wspólnik;

d) przedsiębiorca;

e) członek organu Szpitala;

f) osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;

g) stażysta;

h) wolontariusz;

zwany też ,,zgłaszającym”.

Działanie następcze – należy przez to rozumieć działanie podjęte przez podmiot prawny (Szpital) lub organ publiczny w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącemu przedmiotem zgłoszenia, w szczególności przez postępowanie wyjaśniające, wszczęcie kontroli lub postępowania administracyjnego, wniesienie oskarżenia, działanie podjęte w celu odzyskania środków finansowych lub zamknięcie procedury realizowanej w ramach wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa i podejmowania działań następczych lub procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych i podejmowania działań następczych;

Działanie odwetowe – należy przez to rozumieć bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa sygnalisty lub wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę sygnaliście, w tym bezpodstawne inicjowanie postępowań przeciwko sygnaliście;

Informacja o naruszeniu prawa – należy przez to rozumieć informację, w tym uzasadnione podejrzenie dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w Szpitalu, gdy sygnalista uczestniczył w procesie rekrutacji lub innych negocjacji poprzedzających zawarcie umowy, pracuje lub pracował, lub w innym podmiocie prawnym, z którym sygnalista utrzymuje lub utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą, lub informację dotyczącą próby ukrycia takiego naruszenia prawa.

Informacja zwrotna – należy przez to rozumieć przekazaną sygnaliście informację na temat planowanych lub podjętych działań następczych i powodów takich działań;

Kontekst związany z pracą – należy przez to rozumieć przeszłe, obecne lub przyszłe działania związane z wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w Szpitalu lub na rzecz Szpitala, lub pełnienia służby w Szpitalu, w ramach których uzyskano informację o naruszeniu prawa oraz istnieje możliwość doświadczenia działań odwetowych;

Organ publiczny – należy przez to rozumieć naczelne i centralne organy administracji rządowej, terenowe organy administracji rządowej, organy jednostek samorządu terytorialnego, inne organy państwowe oraz inne podmioty wykonujące z mocy prawa zadania z zakresu administracji publicznej, właściwe do podejmowania działań następczych w dziedzinach z zakresu naruszenia prawa

Osoba, której dotyczy zgłoszenie – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wskazaną w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym jako osoba, która dopuściła się naruszenia prawa lub z którą osoba ta jest powiązana.

Osoba pomagająca w dokonaniu zgłoszenia – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która pomaga sygnaliście w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym w kontekście związanym z pracą i której pomoc nie powinna zostać ujawniona;

Osoba powiązana z sygnalistą – należy przez to rozumieć osobę fizyczną, która może doświadczyć działań odwetowych, w tym współpracownika lub osobę najbliższą sygnalisty w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17) tj. małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu;

Standardy etyczne – normy, wartości, zasady postępowania określone w przepisach prawa, a także w wewnętrznych procedurach Szpitala.

Postępowanie prawne – należy przez to rozumieć postępowanie toczące się na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności postępowanie karne, cywilne, administracyjne, dyscyplinarne lub o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, albo postępowanie toczące się na podstawie regulacji wewnętrznych wydanych w celu wykonania przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności antymobbingowych;

Ujawnienie publiczne – należy przez to rozumieć podanie Informacji o naruszeniu prawa do wiadomości publicznej.

Zgłoszenie – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne zgłoszenie wewnętrzne lub zgłoszenie zewnętrzne, przekazane zgodnie z wymogami określonymi w Ustawie;

Zgłoszenie wewnętrzne – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne przekazanie Szpitalowi informacji o naruszeniu prawa;

Zgłoszenie zewnętrzne – należy przez to rozumieć ustne lub pisemne przekazanie Rzecznikowi Praw Obywatelskich albo organowi publicznemu informacji o naruszeniu prawa.

4. ZAKRES NARUSZEŃ PRAWA

4.1 Ogólne naruszenia prawa

Naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące:

4.2 Inne zgłoszenia naruszenia prawa określone przez Szpital

Szpital dodatkowo, w ramach zgłoszeń wewnętrznych, przewiduje możliwość zgłaszania informacji o naruszeniach dotyczących obowiązujących w Szpitalu regulacji wewnętrznych lub standardów etycznych, w tym w zakresie:

W takich przypadkach nie stosuje się zasad obowiązujących przy zgłoszeniach zewnętrznych
i ujawnieniu publicznym.

Szpital przyjmuje też inne zgłoszenia niż określone powyżej, dotyczące działania lub zaniechania stosowania prawa powszechnie obowiązującego i wewnętrznych regulacji Szpitala, w tym nieetycznego zachowania w miejscu pracy oraz w związku z wykonywaną funkcją na rzecz Szpitala, a także zgłoszenia dotyczące działania lub zaniechania, które mogą narazić Szpital na powstanie szkody lub naruszenie dóbr osobistych. Zgłoszenia wewnętrzne mogą objąć również wskazanie czynników ryzyka w Szpitalu, które mogą sprzyjać możliwości wystąpienia określonych naruszeń prawa związanych w szczególności z naruszeniem obowiązków regulacyjnych lub innych obowiązków określonych w przepisach prawa lub z ryzykiem korupcji;

5. KANAŁY I ZASADY PRZYJMOWANIA ZGŁOSZEŃ WEWNĘTRZNYCH

5.1 Zgłaszający naruszenie prawa w kontekście związanym z pracą, mogą korzystać z następujących kanałów przyjmowania zgłoszeń gwarantujących poufność tożsamości osób zgłaszających:

5.2 Dyrektor wyznacza osobę bezpośrednio podlegającą Dyrektorowi i upoważnia ją do nadzorowania funkcjonowania systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom w tym do organizacji przyjmowania, rejestrowania i kwalifikacji zgłoszeń wewnętrznych, podejmowania działań następczych oraz związanego z tym przetwarzania danych osobowych w sposób uniemożliwiający uzyskanie dostępu do informacji objętej zgłoszeniem nieupoważnionym osobom oraz zapewnienia ochrony poufności tożsamości zgłaszającego, osoby której dotyczy zgłoszenie oraz osoby trzeciej wskazanej w zgłoszeniu. Ochrona poufności dotyczy informacji, na podstawie których można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować tożsamość takich osób. Wzór upoważnienia stanowi załącznik nr 2 do niniejszej Procedury.

W sytuacjach trudnych, wykraczających poza kompetencje i możliwości upoważnionej przez Dyrektora osoby, Dyrektor podejmuje decyzję o upoważnieniu odpowiedniej osoby o określonych kompetencjach do współdziałania w podejmowaniu działań następczych, w zależności od tematyki zgłoszenia.

5.3 Upoważniona osoba:

5.4 Do prowadzenia działań następczych, przygotowania informacji wyjaśniających oraz przetwarzania danych osobowych osób, mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające pisemne upoważnienie. Osoby upoważnione obowiązane są do bezwzględnego zachowania tajemnicy.

5.5 W przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy osoby upoważnionej o której mowa w punktach 5.2, 5.3, 5.4, wówczas sygnalista może przekazać zgłoszenie bezpośrednio do Dyrektora, który w tym przypadku upoważnia inną osobę do podjęcia działań następczych. Takie zgłoszenie w formie korespondencji tradycyjnej opisanej w punkcie 5.1 powinno dodatkowo zawierać adnotację na kopercie ,,Bezpośrednio do Dyrektora”.

5.6 Dane osobowe oraz pozostałe informacje w rejestrze zgłoszeń wewnętrznych są przechowywane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym zakończono działania następcze, lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami. Informację na temat przetwarzania danych osobowych osób związanych ze zgłoszeniem nieprawidłowości w SP ZOZ WSS nr 3 w Rybniku stanowi załącznik nr 4 do niniejszej Procedury.

5.7 W przypadku wpłynięcia zgłoszenia anonimowego, może ono pozostać bez rozpoznania, pod warunkiem że zostanie ono wpisane do Rejestru Zgłoszeń Wewnętrznych i przyjmujący zgłoszenie, w porozumieniu i akceptacją Dyrektora Szpitala, uzasadni pisemnie taką decyzję.

6. ZASADY PROWADZENIA DZIAŁAŃ NASTĘPCZYCH

6.1 Za działania następcze po przyjęciu zgłoszenia odpowiada Szpital. Działania następcze realizowane są na podstawie czynności weryfikacyjnych lub kontrolnych lub zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych wewnętrznych aktach organizacyjnych z zachowaniem należytej staranności i bezstronności.

6.2 Pracownik, upoważniony do przyjęcia zgłoszenia wewnętrznego zobowiązany jest do przekazania informacji zwrotnej o działaniach następczych, w terminie nieprzekraczającym 3 miesięcy od dokonania Zgłoszenia, chyba że sygnalista nie podał adresu do kontaktu ani zgłoszenie nie zostało przekazane poprzez „Portal sygnalisty”.

6.3 Informacja zwrotna, o której mowa w punkcie 6.2, obejmuje w szczególności informację o stwierdzeniu bądź braku stwierdzenia wystąpienia naruszenia prawa i ewentualnych środkach, które zostały lub zostaną zastosowane w reakcji na stwierdzone naruszenie prawa.

6.4 Za odpowiednie działanie następcze uznaje się także zamknięcie procedury weryfikacji informacji o naruszeniu w związku ze stwierdzeniem, że naruszenie miało wyraźnie niewielką wagę i nie wymagało dalszych działań następczych.

7. ŚRODKI OCHRONY SYGNALISTY I ZAKAZ DZIAŁAŃ ODWETOWYCH

7.1 Wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe ani próby lub groźby zastosowania takich działań.

7.2 Sygnalista podlega ochronie pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacja o naruszeniu prawa jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że informacja taka stanowi informację o naruszeniu prawa.

7.3 Jeżeli praca była, jest lub ma być świadczona na podstawie stosunku pracy, wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające na niekorzystnym traktowaniu, w szczególności na:

7.4 Za działania odwetowe z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego uważa się
także próbę lub groźbę zastosowania środka określonego w punkcie 7.3.

7.5 Na pracodawcy spoczywa ciężar dowodu, że podjęte działanie, o którym mowa w punkcie 7.3 i 7.4 nie jest działaniem odwetowym.

7.6 Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na podstawie innego niż stosunek pracy stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji, lub pełnienia służby, dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy działań odwetowych ani próby lub groźby zastosowania działań odwetowych, obejmujących w szczególności:

7.7 Sygnalista, wobec którego dopuszczono się działań odwetowych, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż trzykrotne, przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, lub prawo do zadośćuczynienia.

7.8. Osoba, która poniosła szkodę z powodu świadomego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nieprawdziwych informacji przez sygnalistę, ma prawo do odszkodowania lub zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od sygnalisty, który dokonał takiego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego.

7.9 Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę, z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, przepisów o ochronie danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy Szpitala, pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy, by sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z Procedurą i powszechnie obowiązującymi przepisami.

7.10 W przypadku wszczęcia postępowania prawnego w zakresie odpowiedzialności o której mowa w punkcie 7.9 sygnalista może wystąpić o umorzenie takiego postępowania.

7.11 Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy nałożenia obowiązku bądź odmowy przyznania, ograniczenia lub odebrania uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.

7.12 Uzyskanie informacji będących przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub dostęp do takich informacji nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności, pod warunkiem, że takie uzyskanie lub taki dostęp nie stanowią czynu zabronionego.

7.13 Nie można zrzec się praw określonych w punkcie 7, ani przyjąć na siebie odpowiedzialności za szkodę powstałą z powodu dokonania z lub ujawnienia publicznego. Nie dotyczy to przyjęcia odpowiedzialności za szkodę powstałą z powodu świadomego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nieprawdziwych informacji.

7.14 Postanowienia umów o pracę, innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy lub kształtujących prawa i obowiązki stron stosunku pracy, w zakresie, w jakim bezpośrednio lub pośrednio wyłączają lub ograniczają prawo do dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, lub przewidują stosowanie środków odwetowych są nieważne.

7.15 Postanowienia umów oraz innych aktów, na podstawie których świadczona jest praca lub usługi lub są dostarczane towary lub jest dokonywana sprzedaż, inne niż te, o których mowa w punkcie 7.14, w zakresie w jakim bezpośrednio lub pośrednio wyłączają lub ograniczają prawo do dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub przewidują stosowanie środków odwetowych, są nieważne.

7.16 Postanowienia określone w punkcie 7 stosuje się odpowiednio do osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia, osoby powiązanej z sygnalistą oraz osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej pomagającej sygnaliście lub z nim powiązanej, w szczególności stanowiącej własność sygnalisty lub go zatrudniającej.

7.17 Postanowienia określone w punkcie 7 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy informację o naruszeniu prawa zgłoszono do odpowiedniej instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej Unii Europejskiej w trybie właściwym do dokonywania takich zgłoszeń.

7.18 Sygnaliście zapewnia się łatwy i nieodpłatny dostęp do informacji oraz porad na temat dostępnych instrukcji i środków ochrony prawnej mających na celu ochronę przed odwetem.

8. TRYB DOKONYWANIA ZGŁOSZEŃ ZEWNĘTRZNYCH

8.1 Sygnalista może dokonać zgłoszenia zewnętrznego z pominięciem zgłoszenia wewnętrznego w szczególności gdy:

8.2 Zgłoszenie zewnętrzne można kierować do Rzecznika Praw Obywatelskich lub organu publicznego.

8.3 Dokonanie zgłoszenie zewnętrznego z pominięciem zgłoszenia wewnętrznego nie skutkuje pozbawieniem zgłaszającego ochrony przewidzianej w Procedurze zgodnie z Ustawą oraz praw wynikających z treści punktu 7.

9. ZASADY UJAWNIENIA PUBLICZNEGO INFORMACJI O NARUSZENIACH PRAWA

9.1 Sygnalista dokonujący ujawnienia publicznego podlega ochronie, jeżeli:

9.2 Sygnalista dokonujący ujawnienia publicznego podlega ochronie także w przypadku, gdy ma uzasadnione podstawy sądzić że:

9.3 Przy ocenie czy działanie następcze jest odpowiednie, uwzględnia się w szczególności czynności podjęte w celu zweryfikowania informacji o naruszeniu, prawidłowość oceny informacji o naruszeniu oraz adekwatność środków podjętych w następstwie stwierdzenia naruszenia, w tym, w odpowiednim przypadku, w celu zapobiegnięcia dalszym naruszeniom, z uwzględnieniem wagi naruszenia.

9.4 Przepisów ustawy o ujawnieniu publicznym nie stosuje się, jeżeli przekazanie Informacji o naruszeniu prawa następuje bezpośrednio do prasy i stosuje się ustawę z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 1914).

10. WYŁĄCZENIA STOSOWANIA PROCEDURY ZGŁASZANIA NARUSZEŃ PRAWA

Procedury nie stosuje się do informacji objętych:

11. ZAŁĄCZNIKI:

12. DOKUMENTY POWIĄZANE:

 

 

Opis zmian Data Osoba Porównaj
Artykuł został utworzony. poniedziałek, 02 grudzień 2024 14:07 Ireneusz Magiera
Artykuł został zmieniony.
Dodane załączniki
poniedziałek, 02 grudzień 2024 14:14 Ireneusz Magiera
Artykuł został zmieniony. poniedziałek, 02 grudzień 2024 14:42 Ireneusz Magiera